Kizomba to taniec, który urzeka swoim intymnym charakterem, płynnością i głębokim połączeniem między partnerami. Choć często mylnie kojarzona z gatunkami latynoamerykańskimi, jej korzenie tkwią w sercu Afryki, a dokładniej w Angoli. Powstała tam pod koniec lat 70. i na początku 80. XX wieku, czerpiąc inspirację z bogatej mozaiki kulturowej krajów portugalsko-języcznych.

Początki i inspiracje

Kizomba, jako taniec i gatunek muzyczny, wywodzi się bezpośrednio z Semby, tradycyjnego angolskiego tańca narodowego, który charakteryzuje się bardziej energicznymi i skocznymi ruchami. Od Semby przejęła strukturę i bliskość, ale jej ewolucja nabrała nowego kierunku dzięki wpływom z zewnątrz. Kluczową inspiracją był Zouk, styl muzyczny i taneczny z Karaibów, a szczególnie z Gwadelupy i Martyniki. Zouk wprowadził do Kizomby bardziej romantyczne i wolniejsze tempo, a także charakterystyczne, hipnotyzujące brzmienie syntezatorów.

Dodatkowo, Kizomba czerpała z innych tańców z krajów PALOP (portugalskojęzycznych państw Afryki), z Republiki Zielonego Przylądka czy Kompa z Haiti. W efekcie powstała unikalna mieszanka, w której afrykańska tradycja spotkała się z karaibską zmysłowością. Nazwa “Kizomba” w języku Kimbundu (jednym z języków Angoli) oznacza po prostu “impreza”, co doskonale oddaje jej radosny, choć zmysłowy, charakter.

Charakterystyka tańca

Kizomba Taniec Zmysłów. Kizomba jest zmysłowym, popularnym tańcem miejskim Angoli, charakteryzującym się wolnymi, płynnymi, rytmicznymi ruchami sensualnymi.

To, co wyróżnia Kizombę, to jej bliskie połączenie partnerów. Para tańczy w bardzo bliskim kontakcie, klatka piersiowa do klatki piersiowej, dążąc do jedności (port. unisono) i współdziałania (port. cumplicidade), aby dwa ciała działały jak jedno. Główną rolę w prowadzeniu partnerki (port. Kalumba) odgrywa kontakt między partnerami, a nie tylko ręce (rama). Ruch w Kizombie jest interpretowany z energią płynącą „z dołu do góry”. Podstawowe kroki (Bases) obejmują **Base 2 ** i **Base 3 **, a także Base 1 (port. Cavalinho Lento), który jest rytmicznym, powtarzalnym ruchem. [według: 1]

Taniec charakteryzuje się falującym ruchem ósemkowym wokół talii (który jest konsekwencją kroków i postawy), a sekwencje taneczne (port. Passadas) uzupełniają figury takie jak Virgula (krok na kontratempie, służący do zmiany kierunku) i Estrela (Gwiazda 4 lub 8 punktów). Kroki są płynne, mogą być powolne, co sprawia, że taniec wygląda na niezwykle zrelaksowany i zmysłowy.

W tańcu kluczowa jest postawa: Ginga (wdzięk i piękno Kalumby - kobiety) oraz Banga (duma i styl Muadié – mężczyzny), które są postawami, a nie choreografiami. [według: 2]

W ostatnich latach, Kizomba zyskała ogromną popularność na całym świecie, dając początek nowym stylom, takim jak Urban Kiz czy Tarraxinha. Mimo tych ewolucji, esencja tańca pozostaje niezmienna – jest to opowieść o połączeniu, bliskości i wzajemnym szacunku, wyrażona w rytmie, który koi zmysły i serce . Taniec ten, pomimo wysokiej zmysłowości, jest wyraźnie określany jako nie-seksualny

Czym Kizomba nie jest

Opisano w artykule: Czym Kizomba nie jest

Przypisy

1. Mestre Petchú (Pedro Vieira Dias Tomás) jest wybitnym ekspertem, badaczem, trenerem tańca i koordynatorem kursów szkoleniowych z Semby i Kizomby. Jest on pionierem i twórcą pierwszej szkoły tańca oraz pierwszej metodologii nauczania Kizomby i Semby, opracowanej w 1998 roku.

2. Mestre Petchú jest autorem:

   • Kodifikacji Technicznej: Wiele zdefiniowanych kroków, struktur i technik tańca, takich jak Base 2, Base 3, Cavalinho, Virgula, Estrela oraz pojęcia Passo i Passada (sekwencja kroków), pochodzi z jego kodyfikacji.

   • „Geometrii Kizomby”: Jest to metodologia, którą stworzył do nauczania tańców Semba, Kizomba i Tarraxinha, wykorzystująca linie, figury i schematy geometryczne do precyzyjnego opisu ruchów.

   • Definicji i Klasyfikacji Tańców: Mestre Petchú jest autorem szczegółowych klasyfikacji i technik dla:

   ◦ Semba, Kizomba i Tarraxinha jako tańców.

   ◦ Terminów Postawy: Takich jak Ginga (postawa/wdzięk kobiety – Kalumby) i Banga (duma/styl mężczyzny – Muadié), które definiuje jako postawę (attitude), a nie sam taniec.

Kizomba, której nazwa w języku kimbundu oznacza „Festa” (impreza/święto), jest popularnym tańcem miejskim Angoli. Aby zrozumieć, czym jest ten zmysłowy styl taneczny, należy jasno określić jego granice i to, czym on z pewnością nie jest, a także rozwiać mity dotyczące jego charakteru.

1. Kizomba nie jest tradycyjną muzyką Angoli

Prawdziwa muzyka angolska to muzyka etniczna, charakteryzująca się brakiem fuzji rytmów, grana na tradycyjnych instrumentach. Była ona postrzegana przez Portugalczyków jako „muzyka musseque” (muzyka tubylcza).

Natomiast muzyka Kizomba nie jest czystą formą etniczną. Jest ona rezultatem rymicznej transformacji i fuzji, która miała miejsce w latach 1979–1988. Powstała z połączenia angolskiej Semby z muzyką Compa z Haiti (w pierwszej fazie) oraz Zouk z Martyniki i Gwadelupy (w drugiej fazie, zwłaszcza pod wpływem grupy Kassav). Wprowadzenie nowoczesnych instrumentów, takich jak syntezator, wniosło nowe rytmiczne i melodyczne wpływy do muzyki angolskiej.

2. Kizomba nie jest tańcem erotycznym ani seksualnym

Kizomba jest konsekwentnie definiowana jako taniec sensualny i zmysłowy.

• Jest to taniec charakteryzujący się wolnymi, płynnymi, rytmicznymi ruchami sensualnymi.

• Taniec ten koncentruje się na unisono i współdziałaniu (cumplicidade), w którym dwie osoby tańczą jako jedno.

• Mimo bliskości, zmysłowości oraz obecności falistych i rytmicznych ruchów, ten styl tańca jest wyraźnie określany w kontekście pokrewnych ruchów jako (nie seksualny) (não sexual). Kizomba skupia się zatem na uniesieniu zmysłowym (sensual) i postawie (attitude).

3. Kizomba nie jest wyłącznie „Ginga” (żingą) ani „Banga” (bangą)

Chociaż elementy te są kluczowe dla interpretacji Kizomby, nie stanowią one samego tańca:

• Ginga (dla Kalumba/kobiety) nie jest choreografią ani pokazem ruchów ciała. Jest to postawa (attitude), wdzięk i esencja piękna.

• Banga (dla Muadié/mężczyzny) również nie jest tańcem. Opisuje dumę i styl mężczyzny (Muadié) – jego sposób chodzenia, ubierania się i prowadzenia partnerki.

4. Kizomba nie jest tańcem wyłącznie pokazowym (Show)

Chociaż Kizomba może być prezentowana na scenie, jej podstawowy charakter jest społeczny (towarzyski) i imprezowy.

• Kizomba jest definiowana jako taniec miejski tańczony na spotkaniach i festach (imprezach). Sam termin „Kizomba” oznacza „Festa”.

• Istnieje styl Semba Social (z którego wywodzą się kroki Kizomby), tańczony bez sztuczek, bez upadków i kroków powietrznych, co czyni taniec dostępnym dla wszystkich i apeluje do tańca z wszystkimi. Kizomba, podobnie, w swoim podstawowym ujęciu jest tańcem prostym i normalnym w improwizacji.

• Jednak Kizomba jest również interpretowana jako spektakl taneczny. Od lat 80. XX wieku rozwijają się formy pokazowe i konkursowe.

• Odnotowano formy, takie jak Kizomba Aérea Cómica (komiczne formy z elementami akrobatycznymi) oraz nowoczesny styl KizoSemba de Improvisação de Show (Improwizacyjne KizoSemba Show), rozwijany w latach 2020/2024.

• Pierwszy międzynarodowy konkurs „Competição de Semba e Kizomba” odbył się w Portugalii w 2008 roku.

Agnieszka Kaczorowska i Filip Gurłacz oraz ich Taniec z Gwiazdami

Filip Gurłacz i Agnieszka Kaczorowska w programie „Taniec z Gwiazdami” zaprezentowali taniec który określili jako Kizomba. Ich pokaz wzbudził wiele emocji i otrzymał entuzjastyczne recenzje od widzów oraz jurorów. Jednak w sieciach społecznościowych pojawiły się głosy krytyczne podkreślające, że to, co pokazali, nie jest autentyczną Kizombą.

Kizomba to taniec o specyficznej technice – płynny, zmysłowy, prowadzony blisko ciała. Prezentacja tego tańca na scenie telewizyjnej powinna respektować jego charakterystyczny styl, osadzony w kulturze i tradycji Angoli, gdzie Kizomba wykształciła się jako subtelna forma tanecznej ekspresji. Niestety choreografia ukazana przez Filipa i Agnieszkę była mocno stylizowana i dostosowana do potrzeb widowiska, co spowodowało, że brakowało jej cech klasycznej Kizomby.

Nawet muzyka w przedstawieniu Filipa i Agnieszki nie była autentyczną Kizombą, lecz afro-bitem, który często bywa wykorzystywany w programach rozrywkowych jako bardziej dynamiczne tło muzyczne. Ten styl muzyczny różni się od klasycznej Kizomby, która ma wolniejsze tempo, miękkie rytmy i specyficzny klimat sprzyjający zmysłowej, bliskiej interpretacji tańca. Dlatego zarówno choreografia, jak i oprawa muzyczna w ich występie były widowiskowym show nastawionym na zdobycie widzów.

Wielu tancerzy i znawców stylu zauważa, że ruchy i pozycje zaprezentowane w tym programie bardziej przypominały przedstawienie, z elementami wyolbrzymionych gestów, które nie oddają prawdziwego charakteru Kizomby. Agnieszka Kaczorowska sama przyznała, że dopiero uczy się podstaw Kizomby, a jej ruchy, choć efektowne, nie oddają pełni techniki i stylu tego tańca.

Taki sposób prezentacji może niestety budować błędne wyobrażenie o Kizombie wśród widzów, którzy nie znają jej oryginalnej formy.

Podsumowując, choć występ był emocjonujący i przyciągający uwagę, taniec Filipa i Agnieszki nie spełnia kryteriów prawdziwej Kizomby, lecz jest raczej telewizyjnym show.

W sieciach społecznościowych można znaleźć wiele dyskusji na ten temat, gdzie doświadczeni tancerze podkreślają konieczność zachowania charakterystycznej esencji Kizomby zamiast tworzenia nadmiernie efektownych przedstawień, które mogą mylić widzów. Warto to zauważyć, aby szanować i promować autentyczność Kizomby.

Dlaczego Kizomba na YouTube nie jest klasyczną Kizombą

Na YouTube często można spotkać filmy określane jako Kizomba, które w rzeczywistości przedstawiają style takie jak UrbanKiz czy Kizomba Fusion.

Te nowoczesne odmiany wywodzą się z tradycyjnej Kizomby z Angoli, ale mocno się od niej różnią pod względem techniki i stylu.

UrbanKiz skupia się na bardziej liniowych ruchach, zdecydowanym prowadzeniu ramionami oraz wprowadza elementy innych tańców jak salsa czy Bachata, co odrywa go od bliskości i płynności klasycznej Kizomby.

Kizomba Fusion z kolei łączy tradycyjne kroki z artystyczną improwizacją i dodatkowymi figurami zaczerpniętymi z różnych stylów, stawiając na efektowność i rozbudowaną interpretację muzyki. W efekcie, klasyczna Kizomba pozostaje tańcem bliskiego kontaktu, zmysłowym i harmonijnym, a popularne na YouTube wersje to często widowiskowe adaptacje, które tworzą nowe formy tanecznej ekspresji, lecz nie oddają w pełni ducha oryginału.

Taka różnorodność stylów potrafi jednak mylić osoby, które zaczynają swoją przygodę z Kizombą, dlatego ważne jest, aby rozróżniać te taneczne odmiany.

Taniec: Sprzymierzeniec Zdrowia i Rozwoju

Taniec, obecny w ludzkich kulturach od zarania dziejów, zawsze stanowił nie tylko element rytuałów społecznych, ale także potężne narzędzie do radzenia sobie z emocjami. Współcześnie potwierdza się jego wszechstronny wpływ na zdrowie i rozwój człowieka, obejmujący sfery fizyczną, psychiczną, emocjonalną, społeczną oraz osobistą, a także oferujący znaczące możliwości terapeutyczne i rehabilitacyjne.

Korzyści dla Ciała i Sprawności Fizycznej

Jednym z najbardziej widocznych efektów tańca jest poprawa kondycji fizycznej. Taniec usprawnia koordynację ruchową, równowagę ciała i ogólną funkcjonalność. Udowodniono, że regularny trening taneczny znacząco poprawia równowagę, siłę, elastyczność i funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Wpływa również na rozluźnienie napiętych mięśni, lepszą pracę serca i głębszy oddech. Dzięki tańcowi możliwe jest kształtowanie prawidłowej postawy ciała oraz dotlenianie komórek. Badania wykazały również skrócenie czasu reakcji na bodźce wizualne, akustyczne i dotykowe, co jest szczególnie cenne u osób z niepełnosprawnością intelektualną.

Wpływ na Zdrowie Psychiczne i Emocjonalne

Taniec jest doskonałą metodą na redukcję stresu i napięć psychologicznych. Pozwala uwolnić stłumione emocje, poprawia nastrój, przynosi radość i szczęście. Aktywność taneczna obniża poziom depresji i bezsenności, a także sprzyja wyciszaniu trudnych zachowań. Podczas tańca uwaga skupia się na ruchu i muzyce, co pozwala na oderwanie się od codziennych problemów i obowiązków. Taniec jest również formą ćwiczeń, która przynosi korzyści psychologiczne, zwiększając witalność i energię organizmu. Co więcej, wzmacnia układ nerwowy i zwiększa zdolność do pracy umysłowej.

Rozwój Społeczny i Interpersonalny

Taniec sprzyja budowaniu więzi międzyludzkich i poprawie komunikacji. Tańce etniczne, często tańczone w kręgu czy korowodzie, podkreślają przyjemność z bycia razem, niezależnie od płci i wieku. Aktywność taneczna ułatwia integrację z rówieśnikami, pomaga pokonać nieśmiałość i dodaje pewności siebie w relacjach z otoczeniem. Uczy także zasad współpracy i wzajemnego szacunku, co jest szczególnie ważne w kontekście tańca towarzyskiego, gdzie partnerzy uczą się odpowiedzialności i zaangażowania.

Kształtowanie Cech Osobistych i Kreatywności

Udział w tańcu to także droga do rozwoju osobistego. Zwiększa samoświadomość, samodyscyplinę, samoocenę i poczucie własnej wartości. Pomaga w odkrywaniu talentów i umiejętności twórczych, inspirując do samodzielnego wymyślania układów i ruchów tanecznych oraz improwizacji. Tancerze uczą się konsekwencji, wytrwałości, pracowitości i skupienia.

Działanie Terapeutyczne i Rehabilitacyjne

Taniec oferuje ogromne możliwości rehabilitacyjne i terapeutyczne. Choreoterapia znajduje zastosowanie w korekcji zaburzeń zachowania i emocjonalnych, w pracy z dziećmi chorymi, niepełnosprawnymi oraz niedostosowanymi społecznie. W socjoterapii taniec jest atrakcyjną i przyjemną aktywnością, która pozwala na wyjście poza metody werbalne i spontaniczne wyrażanie siebie, oferując “luksus bycia sobą”.

Podsumowując, taniec to znacznie więcej niż tylko forma aktywności fizycznej. Jest to holistyczne narzędzie, które wspiera rozwój człowieka na wielu poziomach, wpływając na jego ciało, umysł, emocje oraz interakcje ze światem zewnętrznym.

Gdzie obecnie uczyć się Kizomby we Wrocławiu w 2025 roku?

Kursy, lekcje indywidualne, środowisko taneczne

W 2025 roku La Rosa Negra jest jedyną szkołą tańca we Wrocławiu prowadzącą regularne zajęcia z Kizomby, stanowiąc ważne centrum życia tanecznego dla miłośników afrykańskich rytmów. Pozostałe opcje nauki tego stylu to lekcje indywidualne i bogata oferta eventów oraz praktyk organizowanych przez lokalną społeczność.

La Rosa Negra – serce wrocławskiej Kizomby

La Rosa Negra to obecnie kluczowe miejsce, które regularnie organizuje kursy, tematyczne warsztaty oraz otwarte praktyki Kizomby na różnych poziomach zaawansowania. W skład zespołu instruktorskiego szkoły wchodzą:

• Anna Starba
• Paulina Węglińska
• Krzysztof Kozak
• Piotr Kozłowski
• Piotr Tlałka
• Sebastian Starba

Dzięki ich zaangażowaniu kursanci mogą skorzystać z nauki tradycyjnej Kizomby, jak i Semby. La Rosa Negra nie tylko zapewnia wysoki poziom merytoryczny zajęć, ale także integruje środowisko poprzez cykliczne eventy i praktyki na dachu lub w klubowej atmosferze.

Lekcje prywatne z Piotrem Nowakiem i Martą Majchrowską

Dla tych, którzy cenią indywidualny rozwój i elastyczność godzinową, świetnym wyborem będą prywatne lekcje Kizomby prowadzone przez dwójkę ekspertów:

• Piotr Nowak
• Marta Majchrowska

Ta para instruktorów regularnie organizuje warsztaty i spotkania indywidualne, szczególnie dla osób średnio zaawansowanych lub już tańczących. Dzięki ich doświadczeniu możesz zoptymalizować naukę, rozwijać technikę oraz muzykalność taneczną. Kontakt do nich można uzyskać za pośrednictwem profili w mediach społecznościowych lub przez grupy taneczne online.

Społeczność Kizombowa – Familia da Dança

Wokół środowiska Familia da Dança skupiona jest znaczna część miłośników Kizomby i Semby z Wrocławia. Grupa regularnie organizuje cykliczne wydarzenia, praktyki i imprezy taneczne, do najważniejszych należą:

• Angolan Party / Quartas com Familia – środowe, otwarte imprezy w klubie La Rumba, gdzie można poćwiczyć Kizombę, Sembę i Tarraksinhę w luźnej, integracyjnej atmosferze.
• Festa de Angola – Kizomba & Semba – wydarzenie skupiające miłośników tradycyjnych klimatów angolskich, łączące warsztaty z DJ-skimi setami i wspólną zabawą do późnych godzin nocnych.
• Letnie taneczne eventy na świeżym powietrzu (KizoSzyba) – eventy, które są okazją do poznania nowych osób, wymiany tanecznych doświadczeń i wejścia jeszcze głębiej w taneczną kulturę PALOP.

Podsumowanie: Nauczyć się Kizomby we Wrocławiu w 2025 roku można głównie dzięki La Rosa Negra oraz lekcjom prywatnym prowadzonym przez Piotra Nowaka i Martę Majchrowską. Życie sceny tanecznej pulsuje także dzięki wydarzeniom organizowanym przez Familia da Dança, które pozwalają na rozwój, integrację i wspólną zabawę w otwartym, przyjaznym środowisku Kizombowym.

Historia tańca Kizomba

W Angoli w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku odbywały się duże imprezy zwane „kizombadas”. Tańczono tam takie style jak semba, kompa i caduque oraz wiele typowo angolskich stylów muzycznych . Kizomba jako taniec ma swoje korzenie właśnie w tych imprezach, z udziałem znanych tancerzy, takich jak Mateus Pele do Zangado, João Cometa i Joana Perna Mbunco czy Jack Rumba, którzy pokazywali na parkiecie fragmenty swoich stylów w rytmie semby. Kroki te z biegiem czasu ewoluowały w stronę wolniejszego stylu, również w mniej pośpiesznym rytmie semby, typowym już w latach 70. XX wieku i znanym jako slow semba, rytmie mniej tradycyjnym, ale bardziej przypadającym do gustu młodych ludzi.

Następnie styl ten zaczął ewoluować między 1980 a 1981 rokiem wraz z takimi grupami jak Os Fachos, grupa powiązana z FAPLA i prowadzona przez Bel do Samba i Afro Sond Star, którzy mieszali powolną sembę z kilapangą , co doprowadziło do pojawienia się rytmu znanego jako kizomba.

Termin kizomba pojawia się także w powiązaniu ze stylem z 1981 roku, za sprawą „Bibi o rei da passa”, perkusisty SOS, grupy , która łącząc inne style, takie jak angolskie merengue, z rytmami opracowanymi przez inne współczesne grupy, wypracowała bardziej atrakcyjny dźwięk i taniec, który zaczął krążyć na imprezach w Angoli. Jednym z członków tej grupy był Eduardo Paim (uważany za wynalazcę Kizomby) , który po rozwiązaniu SOS przeniósł się do Portugalii (również za sprawą imigrantów) zabierając ze sobą rytm kizomby.

Często Kizombę myli się z Zoukiem, ze względu na bardzo podobne elementy muzyki, mieszanie się styli oraz inspirowaniem się artystów między sobą. Dużą w tym rolę mieli imigranci w Portugalii który spotykali się w klubach w Lizbonie w latach 90.

Żródło: Wikipedia

Zamieszanie z zoukiem

Zouk pojawił się na Antylach (Wyspach Zielonego Przylądka) na początku lat 80-tych przez grupę Kassav, poprzez połączenie rytmu, karaibskiego gatunku muzycznego i makossa, gatunku muzycznego wywodzącego się z miejskich regionów Kamerunu (stąd jest tak bardzo podobny do kizomby) i pojawia się też w Europie, w 1985 roku dzięki piosence „ Zouk la sé sèl Médicaman nou ni ”, która ukuła styl pod nazwą zouk.

Żródło: Wikipedia

Polskie korzenie Zouka

Nazwa Zouk prawdopodobnie stanowi skrót francuskiego słowa „mazurka”, zmodyfikowanego tańca polskiego, zaadaptowanego na Karaibach w XIX (przywiezionego tam prawdopodobnie przez Polskich oficerów), i bardzo popularnego na tych wyspach na początku XX wieku.

Żródła: Mazurka - Mazurek (Wikipedia EN)

ROMAN PIECHOWIAK NADAL NA MARTYNICE

ROMAN PIECHOWIAK NADAL NA MARTYNICE - PDF

Przykład tańca w wykonaniu kreolskim: https://www.youtube.com/watch?v=flKI3sDDUqs

Ważne postacie Kizomby

Mestre Petchú: Kodyfikator Tańców Angolskich

Mestre Petchú (Pedro Vieira Dias Tomás) jest wybitnym ekspertem, badaczem, trenerem tańca i koordynatorem kursów szkoleniowych z Semby i Kizomby. Jest on pionierem i twórcą pierwszej szkoły tańca oraz pierwszej metodologii nauczania Kizomby i Semby, opracowanej w 1998 roku.

Mestre Petchú jest autorem:

• Kodifikacji Technicznej: Wiele zdefiniowanych kroków, struktur i technik tańca, takich jak Base 2, Base 3, Cavalinho, Virgula, Estrela oraz pojęcia Passo i Passada (sekwencja kroków), pochodzi z jego kodyfikacji.

• „Geometrii Kizomby”: Jest to metodologia, którą stworzył do nauczania tańców Semba, Kizomba i Tarraxinha, wykorzystująca linie, figury i schematy geometryczne do precyzyjnego opisu ruchów.

• Definicji i Klasyfikacji Tańców: Mestre Petchú jest autorem szczegółowych klasyfikacji i technik dla:

◦ Semba, Kizomba i Tarraxinha jako tańców.

◦ Terminów Postawy: Takich jak Ginga (postawa/wdzięk kobiety – Kalumby) i Banga (duma/styl mężczyzny – Muadié), które definiuje jako postawę (attitude), a nie sam taniec.

◦ Kategorii Tancerzy: W tym Passistas (tancerze Semby), Kizombeiros (tancerze Kizomby) i Tarracheiros (tancerze Tarraxinhy).

Materiały, na których opiera się nasza konwersacja, pochodzą z kursów szkoleniowych z tańca Semba i Kizomba dla instruktorów i profesorów, za których projekt i prowadzenie odpowiada Pedro Vieira Dias Tomás – „Petchú”.

Inne Kluczowe Nazwiska

Chociaż Mestre Petchú skodyfikował ruchy, niektóre kluczowe nazwy stylów i pojęć mają innych pionierów:

• Nazwa „Kizomba” (Muzyka): Nazwa „Kizomba” została nadana przez Bibi Fernandesa (perkusjonistę z Banda S.O.S) na przełomie lat 70./80. XX wieku w Luandzie. Słowo to pochodzi z języka kimbundu i oznacza „Festa” (impreza/święto).

• Pionier Muzyki Kizomba: Eduardo Paim (z Banda S.O.S) jest uznawany za pioniera w tworzeniu muzyki Kizomba, która powstała w wyniku fuzji Semby, Compy (Haiti) i Zouku (Karaiby).

• Parasol Muzyczny (Umbrella Musical): Koncepcja „Umbrella Musical” (grupowanie różnych stylów muzycznych pod jednym parasolem interpretacyjnym) została stworzona w 2014 roku przez angolskiego DJ To Costę.

• Muzyka Semba (jako styl miejski): Liceu Vieira Dias jest uznawany za mentora i twórcę muzyki Semba, który w 1947 roku zrewolucjonizował muzykę angolską, przenosząc ją na gitarę akustyczną (w ramach grupy Ngola Ritmos)